Brandt, Józef
ur. 1841 Szczebrzeszyn, zm. 1915 Radom
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Syn Alfonsa Jana, lekarza i Krystyny z Lesslów, malarki-amatorki. Uczył się w Warszawie w szkole J.N.Leszczyńskiego. W 1858 r., po ukończeniu Instytutu Szlacheckiego, udał się do Paryża na studia w Ecole des ponts et Chaussees, ale z namową J.Kossaka postanowił porzucić studia inżynierskie i zająć się malarstwem. Przez pewien czas uczył się w pracowni L.Cognieta i korzystał początkowo z porad H.Rodakowskiego i J.Kossaka. Z tym ostatnim wrócił w 1860 z Paryża do kraju i odbył z nim wspólną podróż po Ukrainie i Podolu. W 1861 wystawił w TZSP w Warszawie po raz pierwszy akwarele i rysunki o tematyce zaczerpniętej z poematów historycznych W.Pola, K.Suffczyńskiego, A.Mickiewicza, W.Rzewuskiego - w manierze Kossaka. Od 1862 studiował w Monachium, pracując głównie pod kierunkiem F.Adama, a także T.Horschelta i K. V. Piloty'ego. Osiadł w Monachium (jedynie letnie miesiące spędzał w majątku Orońsk pod Radomiem), gdzie od 1866 miał własną pracownię, która stała się ogniskiem skupiającym wszystkich artystów polskich. Od ok. 1875 prowadził rodzaj nieurzędowej szkoły dla młodych malarzy, głównie Polaków. Zdobył w stosunkowo krótkim czasie ogromne powodzenie, czemu towarzyszyły sukcesy finansowe. Uprawiał przede wszystkim tematykę batalistyczną. Terenem akcji rozgrywających się w jego obrazach były najczęściej wschodnie kresy Rzeczypospolitej XVII w. W epoce wojen kozackich i najazdów tatarskich. Podejmował również często tematy związane z najazdem szwedzkim. Czerpiąc niejednokrotnie z utworów literackich i źródeł historycznych (np. Pamiętniki Paska), tworzył własne oryginalne wizje malarskie, w których unikał na ogół ściśle historycznych momentów. Lisowczycy, kozacy, tatarzy, rycerstwo XVII w. - to główne motywy obrazów Brandta, gdzie najważniejszą rolę odgrywał koń w efektownym ruchu i barwne postacie jeźdźców w wirze walki. Z równym zamiłowaniem przedstawiał sceny z polowań czy bazarów. Do najbardziej znanych obrazów należą: Czarniecki pod Koldyngą (1870), Odbicie jasyru (1877), Powitanie stepu (1877), Spotkanie na mieście (1884), Jarmark w Bałcie, Konfederaci barscy (1875), Ulica w Chocimiu (1875).

Obrazy zaginione podczas II wojny światowej: