Wyspiański, Stanisław
ur. 1869 Kraków, zm. 1907 Kraków
 
 
 

Poeta, malarz, autor dramatów i scenograf. Syn rzeźbiarza Franciszka i Marii z Rogowskich. Szkoły ukończył w Krakowie (1875-79 Szkołę Ćwiczeń przy Seminarium Nauczycielskim, 1879-87 gimnazjum Św. Anny). Przyjaźnił się z J.Mehofferem, H.Opieńskim i S.Estreicherem. Już w latach szkolnych ujawniły się jego uzdolnienia plastyczne (pierwsze datowane rysunki z 1879), a także zainteresowania teatrem i Szekspirem. W 1880/81 - samodzielnie stworzył teatr kukiełkowy. W 1882 założył kółko dramatyczne, do którego należeli J.Mehoffer, H.Opieński, S.Estreicher, L.Rydel. Już w 1884 uczęszczał na Oddział Rysunków Szkoły Sztuk Pięknych do F.Cynka, W.Łuszczkiewicza i J.Matejki, który w latach 1889-90 zaangażował go wraz z J.Mehofferem do współpracy przy polichromii kościoła Mariackiego. W tym samym roku zapisał się na Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Jagiellońskiego, uczęszczając na wykłady i seminaria z historii, historii sztuki i literatury. W 1888-89 odbył dwie podróże inwentaryzacyjno-artystyczne po Kielecczyźnie i Podkarpaciu pod kierunkiem prof. S.Tomkowicza. W 1890 za radą K.Stryjeńskiego odbył większą podróż po Europie: Włochy, Szwajcaria, Francja, Niemcy, Praga. W 1891-94 przebywał w Paryżu, gdzie uczęszczał do Academie des Beaux-Arts i Academie Colarossi. W 1897 był jednym z członków-założycieli Towarzystwa Artystów Polskich "Sztuka", a także objął kierownictwo artystyczne pisma prowadzonego przez S.Przybyszewskiego "Życie". W 1902 został członkiem i uczestnikiem wystaw Towarzystwa "Polska Sztuka Stosowana", w tym roku został powołany na docenta w katedrze malarstwa religijnego w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. W 1905 został wybrany do rady miejskiej Krakowa. Był laureatem nagrody artystycznej Akademii Umiejętności fundacji P.Barczewskiego: 1901 - za kartony witraży wawelskich, 1905 - za cykl pejzaży z Kopcem Kościuszki.

 

Obrazy zaginione podczas II wojny światowej: