Obraz zaginiony podczas II wojny światowej |
Rajecka Anna
ur. przed 1762 Warszawa, zm. 1832 Paryż Była prawdopodobnie córką malarza Józefa Rajeckiego. Kształciła się na koszt króla Stanisława Augusta od ok. 1780 w Warszawie pod kierunkiem Marteau i być może u Bacciarellego. Studia artystyczne uzupełniała w Paryżu co najmniej od 1783 jako stypendystka króla Stanisława Augusta, prawdopodobnie w jednej z trzech szkół prywatnych otwartych dla pań w Luwrze, być może w tej, którą prowadził Greuze. Dzięki protekcji Louis de Silvestre'a i jego rodziny otrzymywała zamówienia portretowe od arystokracji francuskiej. W 1788 wyszła za mąż za artystę malującego głównie miniatury i zarazem autora książek z zakresu estetyki, Pierre-Maxie Gault de Saint-Germain, dla którego również uzyskała protektorat Stanisława Augusta. Jeszcze wiele lat po śmierci króla podpisywał się on: "ancien pensionaire du Roi de Pologne". Rajecka pensję od króla otrzymywała jeszcze w 1792. W 1789 zamierzała powrócić z mężem do kraju, prawdopodobnie zatrzymało ją jednak w Paryżu zamówienie Stanisława Augusta na kopie portretów osobistości francuskich, które wykonywała wraz z kilku uczniami Davida. W okresie terroru przeniosła się wraz z mężem do Clermont-Ferrand. Do Paryża wróciła wiele lat później, ale o jej działalności artystycznej z tych czasów brak danych. Pod koniec życia ociemniała. Malowała przede wszystkim portrety (także miniaturowe) oraz sceny rodzajowe. Posługiwała się głównie pastelem, również rysowała. W okresie warszawskim portretowała króla (w rysunku i miniaturze), osoby z najbliższego jego otoczenia, m.in. Izabelę z Poniatowskich Branicką, Annę z Sapiehów Potocką, dwoje dzieci generałowej Grabowskiej oraz innych przedstawicieli polskiego Oświecenia, jak Józefa Salezego Ossolińskiego, ks. Franciszka Bohomolca, Ignacego i Stanisława Kostkę Potockich. Większość tych prac wchodziła w skład Galerii Królewskiej. We Francji powstały m.in. następujące portrety: Aleksandry z Lubomirskich Potockiej (1789), Amelic Ollivier Descloseaux (1790) oraz piękny portret nieokreślonego mężczyzny z Musee Nissim de Camondo. Malowała także popiersia dziewczęce w typie buduarowych kompozycji Greuze'a (Dziewczynka z gołąbkiem, 1790). Kopiowała ponadto dzieła cenionych artystów, m.in. Bouchera i Greuze'a. W 1791 wystawiła dwie prace na Salonie w Paryżu. |