Wyczółkowski, Leon
ur. 1852 Huta Miastkowska k.Siedlec, zm. 1936 Warszawa

   

Uczył się w 1869-1873 w Klasie Rysunkowej u A.Kamińskiego w R.Hadziweicza i W.Gersona w Warszawie, w 1875-1877 w ASP w Monachium u A.Wagnera, w 1877-1879 w SSP w Krakowie u J.Matejki. W 1878 i 1889 był w Paryżu. Mieszkał we Lwowie (1878-1880), Warszawie (1881-1883) i na Kijowszczyźnie (do 1894). Od 1885 do 1911 profesor SSP (potem ASP) w Krakowie. Podróżował do Włoch (przed 1900) i Hiszpanii (1905), Anglii, Szkocji i Holandii (1913). Okres I wojny światowej spędził w Warszawie i Krakowie, gdzie mieszkał do 1929. Od 1922 przebywał często w majątku własnym Gościeradz koło Bydgoszczy. W 1929 przeniósł się do Poznania. Od 1934 był profesorem grafiki w ASP w Warszawie. Początkowo, pod wpływem Matejki, malował obrazy historyczne. W latach osiemdziesiątych tworzył sceny "salonowo-buduarowe", portrety, wykazujące niekiedy wpływy Maneta, a także studia rodzajowe, pejzaże. W latach 1890-1896 malował impresjonistyczne obrazy z motywami pracy (Orka na Ukrainie). Od 1894 pojawiły się obrazy symboliczne (Skamieniały druid). Po 1900 tworzył portrety, martwe natury i pejzaże (często pastelami), w tym górskie (Mnich nad Morskim Okiem), w których dzięki dematerjalizacji motywu przedstawienia dostrzec można zapowiedź sztuki abstrakcyjnej. Inspirował się sztuką Dalekiego Wschodu. W niektórych obrazach pojawiły się związki z secesją i postimpresjonizmem. Wykonał wiele tek graficznych: Tatry, 1904; Wawel, 1911-1912; Ukraińska, 1912; Białowieska, 1922 i inne.

Obrazy zaginione podczas II wojny światowej: