Smuglewicz, Franciszek
ur. 06.10.1745, zm. 18.09.1807 Wilno

Malarstwa uczył się najpierw u swego ojca Łukasza i Sz. Czechowicza w Warszawie. W latach 1763-84 studiował w Rzymie, początkowo u A. Marona, od 1765 w Akademii św. Łukasza, uzyskując w 1766 premię Akademii. Od 1767 otrzymywał stypendium Stanisława Augusta. W Rzymie współpracował w V. Brenną nad serią rysunków typu inwentaryzatorskiego Złotego Domu Nerona. Utrzymywał liczne kontakty z tamtejszymi archeologami i kolekcjonerami i udało mu się zająć wybitną pozycję w tamtejszych kołach artystycznych. Po powrocie do Polski zamieszkał w Warszawie. Związany z kołami patriotycznymi i postępowymi stolicy (m.in. z H. Kołłątajem) tworzył wiele prac o tematyce patriotyczno-rewolucyjnej. W swojej pracowni prowadził szkołę malarską. Uczniami jego byli m.in. Peszka, Topolski, Tokarski i D. Kondratowicz. Jako pedagog działał też w Wilnie, dokąd przeniósł się na stałe w 1797 (odwiedzał Wilno w 1785). Od 1798 w tamtejszym Uniwersytecie, na Wydziale Sztuk Pięknych prowadził katedrę rysunku i malarstwa, stając się faktycznym założycielem "szkoły wileńskiej". Od 1800 do 1801 przebywał w Petersburgu, dokąd wezwał artystę car Paweł I dla wykonania dekoracji malarskiej wnętrz Zamku Michajłowskiego. Podejmował głównie tematykę antyczną, biblijną, religijną, rzadziej historyczną i portretową. Oprócz obrazów olejnych, malował akwarelą i wykonywał wiele rysunków, robił też grafiki, rozpoczął m.in. pracę nad cyklem "Obrazy historii polskiej w stu rycinach".