|
Życiorys
Katarzyna Podniesińska, urodzona w 1961 roku w Radomiu. W
latach 1974 -1980 lekcje prywatne malarstwa i rysunku u stryja Jędrzeja
Krysińskiego, absolwenta warszawskiej ASP. W latach 1982-1990 studia wyższe w
Instytucie Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Obecnie pracuje jako
kustosz w Dziale Grafiki Muzeum Narodowego w Krakowie. Członek Związku
Polskich Artystów Plastyków oraz Stowarzyszenia Pastelistów Polskich. Od 1995
roku zorganizowała ponad dwadzieścia wystaw indywidualnych. Katarzyna Podniesińska was born in Radom 1961. In 1974
-1980 painting and drawing lessons with her uncle, a Polish painter Jędrzej
Krysiński. In 1982-1990 studies of history of art at the Jagiellonian
University in Kraków. She works as a curator of the Fine Prints Department at
the National Museum in Kraków. A member of the Polish Artist's Association and
the Polish Pastelist Association. Since 1995 she has organised more than
twenty individual exhibitions.
Ważniejsze wystawy indywidualne / Selected one-man
exhibitions
- Stowarzyszenie Historyków Sztuki, Kraków, kwiecień / April 1995
- Muzeum Okręgowe w Krośnie, styczeń-luty / January-February 1996
- Stowarzyszenie Historyków Sztuki, Kraków, grudzień / December 1996
- Galeria Kossakówka, Kraków, styczeń / January 1997
- Muzeum Okręgowe w Krośnie, marzec / March 1997
- Dom Józefa Mehoffera o/ Muzeum Narodowego w Krakowie, czerwiec / June 1997
- Miejskie Centrum Kultury i Informacji Międzynarodowej, Radom, wrzesień /
September 1997
- Wspomnienie, czy bajka, Zwierzyniecki Salon Artystyczny o/ Muzeum
Historycznego Miasta Krakowa, październik / October 1998
- Podwórka i zaułki Krakowa, Galeria Kanonicza 1, Kraków, październik-listopad
/ October-November 2000
- Miejskie Centrum Kultury i Informacji Międzynarodowej, Radom,
październik-listopad / October-November 2000
- Katarzyna Podniesińska. Mazowsze w malarstwie współczesnym. Mazowiecki Urząd
Wojewódzki, Warszawa, marzec / march, 2001 oraz kwiecień / April 2002
- Miejskie Centrum Kultury i Informacji Międzynarodowej, Radom, październik /
October 2002
- Pejzaże bajkowe, Galeria Kanonicza 1, Kraków, grudzień-styczeń /
December-January 2002-2003
- Miejski Ośrodek Kultury, Police, marzec-kwiecień / March-April 2003
- Klub Muzyki i Literatury, Wrocław, kwiecień-maj / March-April 2004
- Centrum Kultury Zamek, Wrocław, maj / May 2004
Udział w wystawach zbiorowych / Participation in group exhibitions:
- Kraków, Ludzie, Okolice, Śródmiejski Ośrodek Kultury, Kraków, sierpień /
August, wystawa cykliczna od 1995 / The Annual Exhibitions since 1995
- Pejzaż zwierzyniecki, Zwierzyniecki Salon Artystyczny, Kraków, kwiecień /
April 1996
- Wawelska Pani, Zwierzyniecki Salon Artystyczny, Kraków, czerwiec / June 1997
- Halina i Jędrzej Krysińscy, Katarzyna Podniesińska – malarstwo, Wojewódzka
Biblioteka Publiczna, Radom, listopad / November 1998
- Spotkania Teatralne, Zwierzyniecki Salon Artystyczny, Kraków, kwiecień-maj /
April-May 2000
- Dziecko w sztuce, Zwierzyniecki Salon Artystyczny, Kraków, czerwiec / June
2000
- Kraków, Ludzie, Kościoły, Dom Stowarzyszenia Mniejszości Polskiej na
Węgrzech, Budapest, październik-listopad / October-November 2000
- Tematy muzyczne w sztuce, Zwierzyniecki Salon Artystyczny, Kraków, maj / May
2001
- Nowi członkowie ZPAP 2002, Galeria Pryzmat, Kraków, wrzesień / September
2002
- Wystawa prac 13 artystów plastyków – absolwentów Szkoły Jana Kochanowskiego,
Muzeum Sztuki Współczesnej, Radom, październik / October 2002
- Miniatury. Adam i Ewa, Galeria Sukiennice, Kraków, grudzień / December 2002
- Zaczarowany Kraków, Zwierzyniecki Salon Artystyczny, Kraków, grudzień /
December 2003
- Święci Polsko-Węgierscy. Braterstwo obu narodów / Magyar ès Lengyel Szentek.
A kèt nemzet baràtsàga, Muzeum Archidiecezjalne, Kraków, maj-czerwiec /
May-June 2003; Dom Kultury Corvin, Budapest, październik-listopad /
October-November 2003
- Zimowy Salon Malarstwa Krakowskiego Okręgu ZPAP, NCK, Kraków, luty-marzec /
February-March 2004
- Mistyczna przestrzeń Krakowa, Zwierzyniecki Salon Artystyczny, Kraków,
kwiecień-maj / April-May 2004
Wybrana bibliografia / Selected bibliography
- Kozakiewicz Ewa, Wychowana wśród sztalug, Tygodnik Małopolska Solidarność
(Kraków), 27.04.1995
- Nowa Galeria w Krośnie, Nowiny (Krosno), 10.01.1996
Pikiewicz Barbara, Krakowskie pastele w radomskim teatrze, Życie Radomskie,
14.03.1996
- Pastele Katarzyny, Dziennik Radomski, 18.03.1996
Jasińska Anna, Kwiaty i pejzaże Katarzyny Podniesińskiej, Tygodnik Nowohucki
Głos (Kraków-Nowa Huta), 8.11.1996
Milewska Wacława, Katarzyna Podniesińska, pastele, folder, Kraków 1996
Wajda-Lawera Anna, Tym, co skłania ludzi do otaczania się dziełami sztuki...,
folder, Kraków 1996
Kamińska Krystyna, Pastele w Kossakówce, Dziennik Polski (Kraków), 18.12.1996
Kozakiewicz Ewa, Klimaty Podniesińskiej, Gazeta Wyborcza (Kraków), 19.12.1996
Giza Andrzej, Pastele, Echo Krakowa, 20-22.12.1996
Małgorzata Ziółkowska, Pastelowy świat Katarzyny Podniesińskiej, Gość
Niedzielny (Kraków), 19.01.1997
Kozakiewicz Ewa, Zachwyt światem, Tygodnik Małopolska Solidarność (Kraków),
styczeń 1997
- Pastele w Muzeum Okręgowym, Krośnieński Informator Kulturalny, 1997 nr.1
(97)
- Urok pastelu, Echo Krakowa, 3.06.1997
Renata Metzger, Kobieta i jej obrazy, Gazeta Wyborcza (Radom), 19.09.1997
- Liryczna Katarzyna, Słowo Ludu (Radom), 23.09.1997
Kamińska Krystyna, Pastele Podniesińskiej, Dziennik Polski (Kraków),
23.10.1997
Czubińska Magdalena, Zaczarowane ogrody Katarzyny Podniesińskiej, katalog,
Kraków 1998
Kamińska Krystyna, Zaczarowane ogrody, Dziennik Polski (Kraków), 6.10.1998
- Malujące pokolenia, Gazeta Wyborcza (Radom), 20.11.1998
Czubińska Magdalena, Katarzyna Podniesińska, katalog, Kraków 2000
Czubińska Magdalena, Katarzyna Podniesińska-malarstwo, katalog, Kraków 2002
- Malarstwo Katarzyny Podniesińskiej, Tygodnik Salwatorski (Kraków), 8.12.2002
- Bajka dla dorosłych, Dziennik Polski (Kraków), 31.12.2002
Renata Metzger, Radomskie rodziny. Krysińscy, Gazeta Wyborcza (Radom),
15.03.2004
Katarzyna Podniesińska z domu Krysińska jest z wykształcenia historykiem sztuki.
Pochodzi z rodziny bardzo zasłużonej dla polskiej kultury, rodziny nie polskiej,
jednej z tych , która polskość wybrała. Jej przodkami ze strony babki byli znani
budowniczowie włoscy o których Maciej Kropiwnicki w liście do Adama
Czartoryskiego tak pisze Oto i sztuka rzemieślnicza najnowsza w każdej
dziedzinie do nas dociera. Przybyli do nas bracia Boretti, biegli w budowie
domów, jak i odnawianiu starych włoskim sposobem. Józef Boretti (1746-1849)
wzniósł lub przebudował wiele budynków w Warszawie. Z ważniejszych prac należy
wymienić remont katedry Świętego Jana, wykonanie fasady i wieży kościoła
Franciszkanów przy Nowym Mieście, wybudowanie klasztoru Pijarów, Pałacu
Arcybiskupiego, Domu Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Brat Józefa, Jan Boretti
(1761–1833) pracował w Wilnie. Dokończył tam budowę neoklasycystycznego ratusza,
brał udział w rozbudowie kościoła Świętego Patryka i budowie kościoła Piotra i
Pawła.
Pierwszym artystą w rodzinie ze strony dziadka był Anzelm Krysiński (1836–1885),
absolwent Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie studiował na Oddziale
Budownictwa. Budował warszawskie dwory dla rodzin: Karskich, Płonczyńskich,
Grudzińskich. Wybudował też dwory w Praszce, Rudzie Marymonckiej i Złoczowie
oraz rozbudował szpital dziecięcy w Warszawie. W 1884 roku otrzymał nagrodę w
konkursie na rozbudowę kościoła św. Aleksandra w Warszawie. Współpracował przy
przebudowie Colegium Maius w Krakowie. Poprzez żonę Anzelma Krysińskiego, Zofię,
Katarzyna Podniesińska jest spowinowacona z Karolem Beyerem (1818–1877) wybitnym
fotografem, wielkim patriotą i autorem pierwszych albumów poświęconych polskim
zabytkom architektonicznym. Pozostając w trudnych warunkach materialnych po
powrocie z zesłania, z konieczności zajął się od 1872 roku handlem numizmatami i
książkami. Współpracował z Emerykiem hr. Hutten-Czapskim dla którego pozyskiwał
co cenniejsze okazy, sprzedał mu również własną kolekcję monet. Miał ogromną
wiedzę z dziedziny archeologii.
Najwybitniejszymi malarzami w rodzinie Katarzyny Podniesińskiej byli wujostwo
Halina i Jędrzej Krysińscy. Wuj Jędrzej Krysiński (1904–1993) studiował w
Warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych. Tutaj w atmosferze cyganerii artystycznej
wśród powszechnego urzeczenia młodością i wolnością dochodziło do bratania się
artystów o najrozmaitszych temperamentach i orientacjach. Był uczniem Karola
Tichego i Władysława Skoczylasa. Malował z dużą łatwością. Był tradycjonalistą,
nowe kierunki artystyczne zdawały się go zupełnie nie interesować. Odnosił duże
sukcesy jako portrecista. Był człowiekiem niezwykłym, obdarzonym inteligencją,
poczuciem humoru, zawsze bardzo pogodny. Zarażał ludzi swoim optymizmem,
zniewalał ogromną życzliwością. Kochał życie. Razem z żoną Haliną
Kowalską-Krysińską (1907–1991) stworzyli niezwykły, zupełnie niepowtarzalny
związek. Ich mieszkanie w Radomiu wypełnione dziełami sztuki, z cudowną
atmosferą ciepła i serdeczności stało miejscem spotkań artystów i ludzi sztuki.
Halina Krysińska obdarzona wielką wrażliwością kolorystyczną, pełna żywiołowego
temperamentu, z pasją przelewała na płótno urodę otaczającej natury. Malowała
impresyjne pejzaże, pogodne harmonijne kompozycje martwych natur i kwiatów.
Swoimi obrazami manifestowała prostotę codzienności, swobodę wobec sztuki, brak
skrępowania tym, że trzeba tworzyć arcydzieła.
Czy mając takie korzenie Katarzyna Podniesińska mogła nie malować? Na to pytanie
może odpowiedzieć Ona sama.
Katarzyna Posiadała
kustosz Muzeum Okręgowego w Radomiu
Mam przyjemność od wielu lat śledzić twórczość Katarzyny Podniesińskiej.
Pamiętam pierwsze pastele – martwe natury z bukietami kwiatów i naręczami
roślinności. Nieco staroświeckie, liryczne, przypominające pełne światła obrazy
z początku XX wieku. Pejzaże z ogrodami na pierwszym planie, z architekturą
dworków gdzieś daleko w tle, z szeroko rozpostartym niebem. Bogactwo kolorów,
wrażliwość na przyrodę i urodę krajobrazu, sentymentalny urok świata, który
odszedł.
Pastele kładzione były coraz śmielej, komplikowała się kompozycja otwierając na
wszystkie strony i pogłębiając perspektywę. Na pierwszym planie zjawiały się
coraz pewniej malowane szczegóły: bezlistne drzewa, krzewy w kwieciu, fragmenty
muru. Czasem pogodny nastrój ustępował miejsca szarej godzinie, zacierającym
barwy zmierzchom, ciemniejącym półtonom, ogarniającym otoczenie cieniom.
Z czasem z kompozycji kwiatowych wyodrębniły się abstrakcje pełne organicznych
reminiscencji, pulsujące życiem, niespokojne, coraz bardziej przypominające żywe
tkanki egzotycznych roślin czy zwierząt. Frapowały, intrygowały, przejmowały
świeżymi kolorami i odważnymi zestawieniami.
Pejzaże stawały się coraz częściej widokami architektury konkretnych miast:
Krakowa, Radomia, Warszawy. Notowały rzeczywistość odrapanych podwórek z
anemiczną roślinnością, fragmentów zaułków i małych uliczek. Pojawiły się
portrety jednoznacznie identyfikujące miasta: kościół Mariacki, Rynek Główny w
Krakowie, Sukiennice, Wawel, katedra w Radomiu. Z czasem traciły pierwotną
sztywność, rozlokowywały się wygodnie w otoczeniu, wtapiały w sąsiedztwo kolorów
tworząc zespoloną całość kompozycji. Niektóre uciekały od rzeczywistości ku
bajkowej opowieści. Niebo ciemniało i pokrywało się gwiazdami, rzeźbiarskie
detale uzyskiwały plastyczność rodem z piernikowych dekoracji, barwy ożywały i
razem ze złotymi punktami światła rozpraszały mroki nokturnów. Czasem bajkowe
opowieści wkraczały do wnętrz saloników, w których staroświecko ubrane postaci
snuły swoje rozmowy usadowione na wygiętych kanapach i drobnych, wyściełanych
krzesełkach. Te bajkowe pejzaże wywodziły się z dziecięcych marzeń o spokojnym
domu i ze staroświeckich, szczęśliwie kończących się opowieści.
Pastelowe kredki kładzione z maestrią stawały się coraz to subtelniejsze.
Nakładane były jedna na drugą, pojawiały się delikatne przetarcia, jakby
punktowania, kolory traciły jednoznaczność, bogactwo odcieni dodatkowo
uzupełnione kolorowym tłem papierowego podłoża intrygowało i zachęcało do
przyglądania się, wpatrywania w niuanse i tony pośrednie.
Obecna wystawa ujawnia nowe próby artystki. Obok pastelowych kredek pojawia się
akryl. Nowa technika daje nowe możliwości. Zamiast delikatnych kresek i
wtapiających się w otoczenie plam, pojawiają się szerokie smugi koloru. Czasem
są lekko geometryzujące, przypominające prekubistyczne kompozycje
postimpresjonistów. Smugi te komponują się w wyważone dywany, bardziej
materialne i cielesne niż poprzednie obrazy. Pastele stanowią uzupełnienie
barwnej mozaiki. Pejzaże zyskują mocniejsze plany. Materia malarska zgęstniała i
pogrubiona wychodzi z tła ku oglądającemu. Z wielką przyjemnością i satysfakcją
spogląda się na te nowe możliwości techniczne, które proponuje artystka. Nie
tracąc nic z subtelności, rozświetlenia i lekkości poprzednich prac zyskuje na
sile i wzbogaceniu środków malarskich.
Obecna wystawa zaskakuje świeżym ujęciem tematu pejzażu. Otwiera artystce nowe
drogi na przyszłość. Sprawia, że będziemy czekać na kolejne prace.
Magdalena Czubińska
kustosz Muzeum Narodowego w Krakowie
Katarzyna Podniesińska comes from the Italian family of architects and masons.
Her ancestor Josef Boretti (1746-1849) constructed many buildings in Warsaw, his
brother Jan Boretti (1761-1833), also an architect, worked in Vilnius.
The first artist of the family was Anzelm Krysiński (1836-1885) educated as an
architect in the Warsaw Academy of Fine Arts. He constructed first of all many
mansion houses. In 1884 he obtained the price in the competition of enlarging
the St. Alexander church in Warsaw. He cooperated also during the reconstruction
of the Collegium Maius, the oldest building of the Jagiellonian University in
Kraków. By his wife Sophie Katarzyna Podniesińska is colligated with Karol Beyer
(1818-1877) the outstanding photographer of his time, who edited the first
albums of Polish architectonical monuments. After being sent to Siberia he sold
his numismatic collection to Emeryk van Hutten-Czapski, a Polish aristocrat, who
donated his whole collection to the National Museum in Krakow.
Jędrzej Krysiński (1904-1993), the uncle of Katarzyna Podniesińska, obtained his
painter diploma in the Academy of Fine Arts in Warsaw. He was student of Karol
Tichy and Władysław Skoczylas. He was a very skilled and famous painter of
portraits. He was not interested in the new trends but his traditional manner
was very professional. As a man he was a person of great charm and full of joy.
His wife Halina Kowalska-Krysińska (1907-1991) was also a painter. Their
successful marriage helped to create in Radom, where they lived, a house opened
for people interested in art and culture. Halina Krysińska painted the
landscapes, the still-lives and the flowers.
Such kind of family roots predestinated Katarzyna Podniesińska to be also an
artist. Could she choose another way of living? The answer can be given only by
her.
Magdalena Czubińska
Dla
www.krakow.zaprasza.net materiały udostępniła p. Katarzyna Podniesińska |
